Viêm khớp thái dương hàm có thể gây đau nhức, khó cử động hàm, đau đầu và nhiều triệu chứng khác như tiếng kêu lục cục khi nhai. Nhận biết dấu hiệu viêm khớp thái dương hàm sớm để có biện pháp điều trị hiệu quả, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bạn.

Dấu hiệu viêm khớp thái dương hàm

Viêm khớp thái dương hàm (TMJ) là tình trạng viêm hoặc rối loạn ở khớp nối giữa xương hàm và hộp sọ. Đây là khớp rất quan trọng giúp thực hiện các chức năng như nhai, nói, và cử động hàm. Viêm khớp thái dương hàm có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, dưới đây là các dấu hiệu chính mà người bệnh có thể gặp phải:

• Đau tại khớp hàm và khu vực lân cận: Đau nhức hoặc đau nhói ở vùng khớp hàm, mặt, hoặc ngay trước tai là dấu hiệu sớm và phổ biến nhất. Ban đầu triệu chứng đau từng lúc về sau đau tăng lên. Cơn đau có thể lan ra cổ, vai và các cơ mặt, gây khó chịu và hạn chế cử động. Do vậy đôi lúc người bệnh cảm nhận đau giống như đau tai, một số người có thể đến gặp bác sĩ Tai mũi họng.

• Khó khăn khi cử động hàm: Người bệnh có thể gặp khó khăn khi mở hoặc đóng miệng, với cảm giác hàm bị cứng hoặc "kẹt" ở một tư thế. Một số người không thể mở miệng rộng hoặc gặp khó khăn khi nhai thức ăn cứng.
• Tiếng kêu lục cục hoặc lách cách khi cử động hàm: Khi mở hoặc đóng miệng, hay ngáp, người bệnh có thể nghe thấy tiếng kêu lục cục, lách cách hoặc âm thanh lạ phát ra từ khớp thái dương hàm. Tiếng kêu này có thể đi kèm với đau hoặc không, nhưng thường là dấu hiệu cảnh báo của rối loạn khớp.
• Khó khăn hoặc đau khi nhai: Người bệnh có thể cảm thấy đau khi nhai thức ăn, đặc biệt là thức ăn cứng hoặc phải nhai nhiều. Cảm giác mỏi khi ăn nhai cũng là dấu hiệu sớm hay gặp.

• Sưng và cứng khớp: Đây là triệu chứng xuất hiện nếu không điều trị sớm, sưng có thể xuất hiện ở một bên hoặc cả hai bên khu vực khớp hàm, làm cho vùng mặt có cảm giác bị cứng và không linh hoạt.

• Thay đổi khớp cắn: Có thể cảm thấy khớp cắn không đều, hàm trên và dưới không khớp đúng khi nhai hoặc cắn. Một số trường hợp nghiêm trọng có thể thấy hàm bị lệch, khiến quá trình nhai trở nên bất thường và gây khó khăn.
• Đau đầu: Đau đầu là một trong những dấu hiệu viêm khớp thái dương hàm thường gặp, đặc biệt là ở vùng thái dương và phía trước đầu, thường đi kèm với viêm khớp thái dương hàm.
• Triệu chứng của tai: Tai là cơ quan lân cận của khớp thái dương hàm, nhiều người viêm khớp thái dương thường phàn nàn về triệu chứng ù tai, đau tai, có thể là hoa mắt chóng mặt trong khi không có dấu hiệu bệnh lý tai.

Viêm khớp thái dương hàm điều trị như thế nào?

Phương pháp điều trị viêm khớp thái dương hàm phù hợp với bạn phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm nguyên nhân cơ bản và mức độ nghiêm trọng của cơn đau. Một số phương pháp được lựa chọn trong điều trị bao gồm:

Điều trị không phẫu thuật

• Thay đổi thói quen và lối sống: 
  • Nghỉ ngơi hàm: hạn chế việc nhai thực phẩm cứng, lớn hoặc nhai kẹo cao su quá mức để giảm áp lực lên khớp hàm.
  • Thay đổi hành vi: điều này bao gồm những việc như cải thiện tư thế hàm của bạn và tránh nhai các thức ăn cứng.
  • Chườm lạnh hoặc nóng: chườm đá có thể giúp giảm viêm, trong khi chườm nóng có thể giúp thư giãn cơ hàm.
  • Bài tập vật lý trị liệu giãn cơ hàm: các bài tập nhẹ nhàng do bác sĩ hướng dẫn có thể giúp thư giãn và tăng cường sức mạnh cơ hàm.

• Dùng thuốc:
  • Thuốc giảm đau và chống viêm: Ibuprofen, aspirin hoặc acetaminophen có thể giúp giảm đau và viêm tại khớp.
  • Thuốc giãn cơ: nếu nguyên nhân do căng cơ hàm, thuốc giãn cơ có thể giúp giảm căng thẳng và co thắt cơ.
  • Thuốc chống lo âu và thuốc an thần: giúp giảm căng thẳng, lo âu – yếu tố có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng.
• Bảo vệ hàm: Các thiết bị nha khoa như nẹp miệng hoặc miếng bảo vệ miệng có thể đặt hàm của bạn ở vị trí thuận lợi hơn hoặc giúp giảm tác động của việc nghiến răng. Mặc dù bạn có thể mua những thứ này không cần kê đơn nhưng tốt nhất bạn nên mua dụng cụ bảo vệ miệng theo chỉ dẫn từ nha sĩ.

Điều trị bằng vật lý trị liệu

Bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp vật lý trị liệu để tăng cường cơ bắp, tăng cường tính linh hoạt của hàm và cải thiện chức năng khớp. Các kỹ thuật này bao gồm bài tập kéo giãn, massage và kích thích điện.

Điều trị xâm lấn

• Tiêm điểm kích hoạt: Trong trường hợp nặng, bác sĩ có thể tiêm trực tiếp corticosteroid vào khớp thái dương hàm để giảm viêm và đau.
• Liệu pháp siêu âm: Phương pháp điều trị này sử dụng sóng âm để truyền nhiệt sâu vào các mô của bạn. Nó làm tăng lưu lượng máu và thúc đẩy thư giãn cơ bắp
• Chọc dịch khớp: Các bác sĩ thường sử dụng phương pháp này để tìm hiểu lý do tại sao khớp hàm của bạn bị đau. Nhưng trong quá trình này, họ cũng có thể sử dụng kim để loại bỏ chất lỏng khỏi khớp và giảm bớt các triệu chứng của bạn.
• Phẫu thuật nội soi: Phẫu thuật nội soi là một lựa chọn cho những trường hợp nặng, không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Phẫu thuật khớp thái dương hàm giúp loại bỏ hoặc sửa chữa mô bị tổn thương trong khớp.
• Thay khớp hàm: Trong các trường hợp rất nặng, khi khớp bị tổn thương nghiêm trọng và không thể phục hồi, phẫu thuật thay khớp thái dương hàm có thể là lựa chọn cuối cùng.

Cần lưu ý gì khi bị viêm khớp thái dương hàm?

• Khi bị viêm khớp thái dương hàm, việc chăm sóc và thay đổi thói quen hàng ngày có thể giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:
• Hạn chế các hoạt động có thể gây căng thẳng cho khớp hàm như nhai kẹo cao su, nhai thức ăn quá cứng hoặc dai. Tránh mở miệng quá rộng khi ăn uống, ngáp hoặc nói chuyện.
• Nên chọn thức ăn mềm, dễ nhai như súp, cháo, khoai tây nghiền, để giảm áp lực lên khớp hàm. Tránh thức ăn dai hoặc cứng như bánh mì nướng, kẹo, hạt cứng, có thể làm tăng đau và căng thẳng cho khớp.
• Đảm bảo tư thế cơ thể tốt khi làm việc hoặc ngồi trước máy tính để tránh căng cơ cổ và vai, giúp giảm áp lực lên khớp hàm. Khi ngủ, nên sử dụng gối hỗ trợ cổ và đầu để tránh căng thẳng không cần thiết lên khớp hàm.
• Chườm lạnh trong 10-15 phút có thể giúp giảm viêm và sưng. Chườm nóng có thể giúp giãn cơ và giảm căng thẳng xung quanh khớp thái dương hàm.
• Thực hiện các bài tập giãn cơ theo chỉ định và huongs dẫn của bác sĩ.
• Tránh thói quen nghiến răng hoặc cắn môi, cắn bút. Những thói quen này có thể làm tăng thêm áp lực lên khớp thái dương hàm và làm triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu bạn nghiến răng hoặc cắn chặt hàm vào ban đêm, hãy sử dụng máng nhai (máng bảo vệ) để giảm áp lực lên khớp thái dương hàm và tránh tổn thương thêm cho khớp.
• Thăm khám định kỳ với nha khoa uy tín.

Nếu bạn đang gặp phải các dấu hiệu viêm khớp thái dương hàm kể trên, đặc biệt là khi có cơn đau dữ dội, khó khăn khi mở miệng hoặc nghe thấy tiếng kêu lục cục khi cử động hàm, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt hoặc bác sĩ chỉnh nha để được chẩn đoán và điều trị sớm.