Tình trạng đau quai hàm khi há miệng, nhai hoặc nói chuyện không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe khớp hàm. Tình trạng này kéo dài ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, làm suy giảm chất lượng cuộc sống. Việc can thiệp sớm bằng các phương pháp phù hợp sẽ giúp kiểm soát triệu chứng và phục hồi chức năng hàm hiệu quả.

1. Nguyên nhân đau hàm quai hàm khi há miệng

Há miệng bị đau xương hàm có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, liên quan đến thói quen sinh hoạt, tổn thương cơ học hoặc bệnh lý nền. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây ra đau hàm khi há miệng:

1.1. Tổn thương do tai nạn

Các va đập mạnh vào vùng mặt hoặc việc há miệng quá rộng đột ngột (như khi ngáp lớn, há miệng khi điều trị răng…) có thể gây trật khớp hoặc sái quai hàm. Tình trạng này thường đi kèm với tiếng kêu lục cục khi cử động hàm có thể tiến triển thành đau hàm không há được miệng nếu không xử lý đúng cách.

1.2. Stress, căng thẳng

Tâm lý căng thẳng kéo dài làm cơ hàm có xu hướng co cứng, đặc biệt trong lúc ngủ hoặc khi tập trung cao độ. Sự co thắt liên tục này khiến cơ hàm mỏi, gây đau hàm khi nhai và há miệng.

1.3. Sai tư thế khi ngủ

Tư thế ngủ không đúng, như nằm nghiêng đè lên một bên hàm, đặt tay dưới má hoặc nằm úp mặt, có thể tạo áp lực kéo dài lên khớp thái dương hàm. Lâu ngày, điều này gây lệch khớp nhẹ hoặc đau cơ vùng hàm.

1.4. Nghiến răng khi ngủ

Thói quen nghiến răng ban đêm làm tăng lực ma sát và áp lực lên khớp thái dương hàm, dẫn đến đau cơ hàm, đau khớp hoặc đau vùng tai. Người nghiến răng thường không nhận biết được thói quen này nếu không có ai phát hiện hoặc được chẩn đoán lâm sàng.

1.5. Răng khôn mọc lệch

Răng khôn mọc sai vị trí hoặc mọc ngầm có thể chèn ép các răng lân cận, gây sưng đau nướu, viêm mô mềm và lan sang vùng hàm. Tình trạng này cũng có thể khiến xương hàm bị đau khi há miệng hoặc gây khó khăn trong việc ăn nhai.

1.6. Viêm khớp thái dương hàm hoặc viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp tại vùng thái dương hàm làm khớp bị sưng, nóng, đỏ và đau, cản trở vận động miệng. Ngoài ra, người mắc viêm khớp dạng thấp gây đau nhức khi cử động, đặc biệt vào buổi sáng, thậm chí bị đau hàm không há miệng được trong một thời gian ngắn.

2. Biện pháp cải thiện tình trạng há miệng ra đau quai hàm

Khi gặp tình trạng há miệng đau 1 bên hàm hoặc đau quai hàm, đau quai hàm bên phải, đau quai hàm bên trái  khi há miệng bạn có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà để giảm đau. Dưới đây là những cách đơn giản nhưng hiệu quả:

2.1. Massage quai hàm

Massage nhẹ nhàng vùng quai hàm giúp làm dịu căng cơ và giảm cảm giác đau. Bạn có thể dùng đầu ngón tay ấn nhẹ và xoay tròn khu vực hàm bị đau theo chuyển động tròn nhỏ trong khoảng 1–2 phút. Lặp lại động tác này vài lần mỗi ngày sẽ giúp cơ hàm thư giãn, tăng độ linh hoạt và giảm co cứng.

2.2. Chườm nóng hoặc lạnh để giảm đau

Tùy vào nguyên nhân gây đau quai hàm, bạn có thể áp dụng chườm nóng hoặc chườm lạnh để hỗ trợ giảm đau hiệu quả:

• Chườm nóng: phù hợp trong trường hợp đau do cơ hàm bị co cứng, mỏi cơ vì căng thẳng kéo dài hoặc sai tư thế khi ngủ. Bạn có thể dùng khăn ấm hoặc túi chườm nhiệt đặt lên vùng quai hàm trong khoảng 15–20 phút.
• Chườm lạnh: thích hợp khi vùng quai hàm có dấu hiệu sưng tấy, viêm hoặc đau cấp sau chấn thương, nhổ răng. Bạn nên dùng túi đá lạnh bọc khăn mỏng và chườm nhẹ nhàng trong 10–15 phút.

Bạn có thể áp dụng chườm từ 2–3 lần mỗi ngày, tùy mức độ đau và phản ứng của cơ thể, để hỗ trợ cải thiện triệu chứng hiệu quả tại nhà.

2.3. Thực hiện các bài tập cơ hàm

Tập luyện cơ hàm thường xuyên có thể giúp giảm đau hàm khi há miệng và cải thiện chức năng khớp thái dương hàm. Một số bài tập đơn giản bao gồm:

• Mở miệng từ từ theo từng phần: Mở miệng nhẹ nhàng đến ngưỡng không đau, giữ vài giây rồi từ từ ngậm lại. Hãy lặp đi lặp lại 5–10 lần mỗi ngày để thấy hiệu quả.
• Mở miệng toàn phần: Mở miệng hết cỡ trong khả năng chịu được, giữ trong vài giây rồi khép lại. Để cải thiện tình trạng đau hàm bạn nên thực hiện động tác này 3–5 lần mỗi ngày.

3. Cách điều trị tình trạng há miệng ra bị đau hàm

Tùy theo nguyên nhân và mức độ tổn thương, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp để cải thiện tình trạng đau hàm khi há miệng. Phác đồ điều trị thường được chia thành hai nhóm: không xâm lấn và có xâm lấn.

3.1. Điều trị không xâm lấn

Đây là phương pháp được ưu tiên áp dụng cho bệnh nhân do tính an toàn, ít rủi ro và mang lại hiệu quả cao. Với phương pháp này bác sỹ có thể can thiệp như:

• Điều chỉnh hành vi: Bác sĩ sẽ khuyên bệnh nhân thay đổi các thói quen gây hại như nghiến răng, chống tay lên cằm, ăn nhai lệch một bên, ngủ sai tư thế. Đồng thời, hướng dẫn bệnh nhân thực hành các tư thế đúng cho cơ cổ và cơ hàm trong sinh hoạt hằng ngày nhằm giảm tải áp lực lên khớp thái dương hàm.
• Sử dụng máng nhai: Máng nhai được thiết kế riêng để đeo trong miệng. Thiết bị này giúp phân bố lại lực nhai, giảm ma sát giữa hai hàm, bảo vệ khớp thái dương hàm khỏi tác động quá mức và hỗ trợ thư giãn cơ hàm.
• Nắn chỉnh khớp cắn: Bác sĩ có thể điều chỉnh khớp cắn nếu phát hiện sai lệch nhẹ, kết hợp các biện pháp vật lý trị liệu như xoa bóp cơ, chiếu laser, điện xung để làm thư giãn cơ. 

3.2. Điều trị có xâm lấn

Khi các phương pháp bảo tồn không mang lại hiệu quả hoặc tổn thương đã trở nên nghiêm trọng, điều trị xâm lấn sẽ được cân nhắc:

• Mài chỉnh răng thật: Trong một số trường hợp khớp cắn bị lệch nhẹ do răng cao hoặc vướng, bác sĩ có thể mài điều chỉnh răng để giúp hai hàm ăn khớp tự nhiên hơn, giảm áp lực lên khớp hàm.
  
• Niềng răng, phục hình răng mất: Việc chỉnh nha giúp sắp xếp lại răng lệch lạc, từ đó ổn định khớp cắn và cải thiện chức năng nhai. Ngoài ra, nếu có răng mất, việc trồng lại răng bằng cầu răng, implant hoặc hàm giả là cần thiết để tránh xô lệch và rối loạn khớp cắn kéo dài.
  
• Phẫu thuật khớp thái dương hàm: Đây là lựa chọn sau cùng trong các trường hợp bệnh lý khớp nặng như dính khớp, thoái hóa khớp nghiêm trọng hoặc lệch khớp trầm trọng mà các phương pháp khác không đáp ứng. Phẫu thuật có thể bao gồm nội soi rửa khớp, thay khớp nhân tạo hoặc tái tạo khớp.

4. Nha khoa trẻ - đơn vị điều trị đau quai hàm uy tín ở Hà Nội

Khi gặp phải tình trạng há miệng ra đau quai hàm việc tìm đến một địa chỉ nha khoa chuyên sâu là yếu tố then chốt để điều trị dứt điểm và tránh biến chứng lâu dài. Tại Hà Nội, Nha khoa Trẻ là một trong những đơn vị tiên phong và uy tín trong điều trị các bệnh lý liên quan đến rối loạn khớp thái dương hàm với những ưu điểm như.

4.1. Chuyên sâu điều trị loạn năng khớp thái dương hàm

Nha khoa Trẻ phát triển chuyên sâu về điều trị loạn năng khớp thái dương hàm, bao gồm đau quai hàm, há miệng khó, tiếng kêu khớp và sai khớp cắn. Các phương pháp điều trị được xây dựng dựa trên phác đồ cá nhân hóa và tuân theo tiêu chuẩn quốc tế.

4.2. Bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm

Đứng đầu đội ngũ chuyên môn là Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng – chuyên gia Răng Hàm Mặt với hơn 15 năm kinh nghiệm, từng công tác tại Bệnh viện Việt Nam – Cu Ba, được đào tạo chỉnh nha tại Đức và là người tiên phong ứng dụng kỹ thuật số trong điều trị khớp thái dương hàm tại Việt Nam. 

Cùng với đó là đội ngũ bác sĩ 100% tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội, dày dạn kinh nghiệm và luôn cập nhật các phương pháp điều trị tiên tiến.

4.3. Công nghệ hiện đại hỗ trợ điều trị chính xác

Nha khoa Trẻ là đơn vị duy nhất tại Việt Nam sở hữu máy Modjaw – ghi chuyển động khớp hàm theo thời gian thực. Thiết bị này giúp đánh giá chính xác tình trạng khớp và lên kế hoạch điều trị phù hợp. Ngoài ra, hệ thống máy quét iTero, Trios, phim CT Cone Beam 3D, phòng labo kỹ thuật số ngay tại phòng khám,… đều góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và rút ngắn thời gian cho người bệnh.

4.4. Quy trình cá nhân hóa theo từng trường hợp

Quy trình điều trị đau quai hàm tại Nha khoa Trẻ được thực hiện bài bản với 6 bước từ chẩn đoán, ghi nhận chuyển động khớp đến lắp máng và theo dõi định kỳ. Mỗi bệnh nhân sẽ được xây dựng một phác đồ riêng biệt, giúp đảm bảo hiệu quả và tránh tái phát trong tương lai.

Đau quai hàm khi há miệng không nên xem nhẹ, đặc biệt nếu tình trạng kéo dài hoặc kèm theo các dấu hiệu như tiếng kêu lục cục, hạn chế vận động hàm hay đau lan ra tai. Chủ động thăm khám và điều trị tại cơ sở chuyên sâu như Nha khoa trẻ sẽ giúp bạn tìm ra nguyên nhân chính xác. Từ đó áp dụng phương pháp điều trị phù hợp, phục hồi chức năng ăn nhai và cải thiện chất lượng cuộc sống.