Tại sao khớp thái dương hàm kêu lạo xạo? Cách khắc phục và điều trị

Khớp thái dương hàm kêu lạo xạo là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về vận động hàm, rối loạn khớp hoặc căng cơ. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu khi nhai, nói chuyện mà còn có thể dẫn đến đau, cứng hàm nếu không xử lý kịp thời. Cùng Nha Khoa Trẻ tìm hiểu rõ nguyên nhân, cách khắc phục tại nhà và phương pháp điều trị hiệu quả, bảo vệ chức năng khớp.

1. Khớp thái dương hàm là gì?

Khớp thái dương hàm là khớp nối giữa xương hàm dưới và xương sọ, nằm ngay trước tai. Đây là bộ phận quan trọng giúp hàm dưới vận động linh hoạt trong các hoạt động hằng ngày như ăn nhai, nói chuyện hay nuốt.

Ở trạng thái khỏe mạnh, khớp vận hành trơn tru, không gây khó chịu. Tuy nhiên, khi khớp thái dương hàm kêu lạo xạo, lục cục hay răng rắc là dấu hiệu của việc khớp bị tổn thương. Các âm thanh này thường rõ nhất ở vị trí trước tai – nơi khớp thái dương hàm nằm – và là dấu hiệu cảnh báo sớm về tình trạng bất ổn của khớp.

2. Tại sao khớp thái dương hàm lại kêu lạo xạo?

Tiếng kêu lục cục, cạch cạch hay lạo xạo ở khớp thái dương hàm có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số nguyên nhân thường gặp gồm:

2.1. Rối loạn khớp thái dương hàm

Rối loạn khớp thái dương hàm xảy ra khi khớp nối giữa hàm dưới và xương sọ bị trục trặc, gây đau, khó há miệng và xuất hiện tiếng kêu. Tình trạng này là nguyên nhân phổ biến khiến khớp thái dương hàm kêu lạo xạo.

2.2. Vấn đề răng miệng

Các bất thường về răng và khớp cắn cũng có thể khiến khớp thái dương hàm kêu lạo xạo như:

• Răng hô, móm, mọc lệch hoặc mất răng.
• Răng giả lắp sai kỹ thuật.
• Lực nhai phân bổ không đều dẫn đến khớp cắn lệch.

Ngoài ra, thói quen nghiến răng trong lúc ngủ hay khi căng thẳng cũng làm khớp chịu áp lực, dễ phát ra tiếng động bất thường.

2.3. Chấn thương hàm mặt

Các va đập mạnh vào hàm mặt hoặc há miệng quá rộng, đột ngột có thể làm tổn thương cấu trúc bên trong khớp, bao gồm trật đĩa khớp hoặc căng cơ hàm. Hậu quả là khớp hoạt động không nhịp nhàng, gây ra tiếng kêu lạ khi vận động và có thể kèm theo đau hoặc cứng hàm.

2.4. Nguyên nhân khác

Ngoài các yếu tố trên, một số tình trạng khác cũng có thể gây khớp thái dương hàm kêu lạo xạo như:

• Căng thẳng, stress kéo dài làm cơ hàm co cứng.
• Các bệnh lý tự miễn như viêm khớp dạng thấp.
• Tiền sử phẫu thuật hàm, chỉnh nha hoặc can thiệp xương hàm.

3. Khớp thái dương hàm kêu lạo xạo có nguy hiểm không?

Tiếng kêu lạo xạo ở khớp thái dương hàm đôi khi chỉ là dấu hiệu ban đầu nhưng cũng có thể cảnh báo các vấn đề nghiêm trọng nếu kéo dài. Các biểu hiện nguy cơ cần lưu ý gồm:

3.1. Đau và cứng hàm

Người bệnh có thể cảm thấy đau ở vùng hàm, tai hoặc cơ hàm, đồng thời khó mở miệng. Trong một số trường hợp, hàm bị kẹt khi há miệng, gây khó khăn trong ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.

3.2. Tiếng kêu lớn khi nhai

Âm thanh lạo xạo khi nhai phản ánh sự chuyển động bất thường của khớp thái dương hàm. Tiếng kêu này thường đi kèm với cảm giác đau hoặc cứng khớp, cho thấy khớp đang chịu áp lực hoặc tổn thương.

3.3. Đau lan rộng

Cơn đau có thể không chỉ giới hạn ở hàm mà lan ra vùng đầu, thái dương, cổ, vai và gáy. Tình trạng này khiến người bệnh mỏi cơ, khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

3.4. Sưng tấy và răng chạm không đều

Viêm hoặc thay đổi cấu trúc khớp có thể khiến răng và hàm vận động bất thường, dẫn đến sai lệch khớp cắn. Điều này không chỉ ảnh hưởng thẩm mỹ mà còn làm giảm hiệu quả nhai, tăng nguy cơ mòn răng và các vấn đề răng miệng khác.

4. Cách khắc phục tình trạng khớp thái dương hàm kêu lạo xạo

Tiếng kêu lạo xạo ở khớp thái dương hàm là dấu hiệu cho thấy khớp hoặc cơ hàm đang chịu áp lực bất thường. Thực hiện các biện pháp khắc phục đúng cách sẽ giúp giảm khó chịu, cải thiện chức năng nhai và bảo vệ khớp khỏi tổn thương lâu dài.

4.1. Loại bỏ thói quen xấu

Tránh những thói quen gây áp lực lên khớp như nghiến răng, cắn móng tay, dùng răng mở nắp chai,… Việc loại bỏ các hành vi này giúp giảm nguy cơ tổn thương và tiếng kêu bất thường.

4.2. Sử dụng máng bảo vệ răng

Đối với những người có thói quen nghiến răng khi ngủ, sử dụng máng nhai bảo vệ răng là giải pháp hiệu quả để cải thiện tình trạng khớp thái dương hàm phát ra tiếng kêu lạo xạo. Máng giúp giảm áp lực lên khớp và bảo vệ cấu trúc khớp khỏi hư hại.

4.3. Điều chỉnh chế độ ăn

Người gặp các vấn đề về khớp thái dương hàm nên ưu tiên các thực phẩm mềm, dễ nhai và hạn chế đồ cứng, dai, đá viên. Đồng thời khi ăn cần nhai đều hai bên hàm và nhai chậm rãi giúp lực nhai phân bổ đồng đều, giảm áp lực lên khớp.

4.4. Hạn chế vận động hàm quá mức

Tránh các động tác há miệng đột ngột, ngáp quá rộng, cười lớn hay la hét. Những vận động này có thể làm khớp thái dương hàm bị căng, dẫn đến tiếng kêu lạo xạo và đau.

4.5. Giảm đau và thư giãn cơ

Sử dụng biện pháp chườm lạnh hoặc chườm ấm ở vùng đau để giảm viêm và thư giãn cơ. Kết hợp với massage nhẹ nhàng cơ hàm giúp giảm căng cơ, tăng linh hoạt khớp và cải thiện chức năng vận động.

5. Cách điều trị các vấn đề về khớp thái dương hàm

Việc điều trị khớp thái dương hàm kêu lạo xạo phụ thuộc vào mức độ tổn thương và triệu chứng của từng người bệnh. Thông thường, bác sĩ sẽ ưu tiên các phương pháp không xâm lấn trước, chỉ dùng xâm lấn trong trường hợp nặng hoặc khi các biện pháp khác không hiệu quả.

5.1. Điều trị không xâm lấn

Với những vấn đề khớp thái dương hàm nhẹ đến trung bình, các biện pháp không xâm lấn thường được ưu tiên. Những phương pháp này giúp giảm đau, cải thiện vận động hàm  như:

• Sử dụng máng nhai: Giúp giảm áp lực lên khớp, bảo vệ đĩa khớp và hỗ trợ điều chỉnh khớp cắn.
• Vật lý trị liệu và bài tập cơ hàm: Cải thiện chức năng vận động khớp, giảm đau, tăng sức mạnh và linh hoạt cho cơ hàm.

5.2. Điều trị xâm lấn

Trong các trường hợp nặng, khi khớp bị tổn thương nghiêm trọng hoặc các biện pháp không xâm lấn không mang lại hiệu quả, bác sĩ sẽ cân nhắc phương pháp xâm lấn như:

• Siêu âm khớp: Xác định chính xác tình trạng lệch đĩa, thoái hóa hoặc tổn thương cấu trúc khớp.
• Phẫu thuật: Áp dụng trong các trường hợp nặng, khi khớp bị tổn thương nghiêm trọng. Phẫu thuật có thể sửa chữa hoặc thay thế cấu trúc khớp bị hư hại để phục hồi chức năng vận động và giảm đau.

6. Điều trị khớp thái dương hàm tại Nha Khoa Trẻ

Nha Khoa Trẻ là phòng khám chuyên sâu về điều trị khớp thái dương hàm. Nha khoa sở hữu đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, đứng đầu là Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực loạn năng khớp thái dương hàm. 

Phòng khám trực tiếp thăm khám, tư vấn và xây dựng phác đồ cá nhân hóa, đảm bảo an toàn và phù hợp với tình trạng riêng của mỗi người. Kết hợp với các thiết bị hiện đại như Modjaw, iTero, Trios và CT Cone Beam 3D để chẩn đoán chính xác và thiết kế máng nhai cá nhân hóa.

Quy trình điều trị tại Nha Khoa Trẻ được thực hiện theo tiêu chuẩn Mỹ, từ thăm khám, thu thập dữ liệu, lắp và mài chỉnh máng đến kết thúc điều trị. Phương pháp bài bản này giúp cải thiện chức năng khớp, giảm đau, ngăn ngừa biến chứng và mang lại kết quả tối ưu cho bệnh nhân.

Nhận biết sớm và xử lý đúng cách khi khớp thái dương hàm kêu lạo xạo sẽ giúp ngăn ngừa đau, cứng hàm và các biến chứng nghiêm trọng. Thăm khám sớm tại các phòng khám chuyên sâu như Nha Khoa Trẻ, kết hợp chế độ chăm sóc tại nhà, sẽ giảm đau và duy trì chức năng nhai hiệu quả.