Khớp hàm bị kêu khi há miệng là hiện tượng nhiều người gặp phải nhưng thường bị xem nhẹ. Tình trạng này có thể là dấu hiệu cảnh báo rối loạn khớp thái dương hàm hay các bệnh lý nghiêm trọng khác. Cùng Nha Khoa Trẻ tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả tại nhà cũng như khi nào cần đi khám bác sĩ qua bài viết dưới đây.

1. Nguyên nhân khớp hàm kêu khi há miệng

Tiếng kêu lục cục khi há miệng hay khi nhai có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân liên quan đến cấu trúc hoặc chức năng của khớp thái dương hàm. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

1.1. Rối loạn khớp thái dương hàm

Rối loạn khớp thái dương hàm là nguyên nhân thường gặp nhất khiến khớp hàm phát ra âm thanh bất thường khi nhai, nói chuyện hoặc há miệng. Đây là tình trạng mất ổn định trong hoạt động của khớp, khiến các bộ phận như đĩa khớp, xương hàm dưới và nhóm cơ liên quan không phối hợp nhịp nhàng.

Hậu quả là khớp cắn có thể bị lệch nhẹ, dẫn đến hiện tượng khớp hàm kêu khi há miệng. Tiếng kêu thường xuất hiện khi người bệnh mở miệng lớn, nhai đồ cứng hoặc nghiến răng.

1.2. Viêm khớp thái dương hàm

Viêm khớp thái dương hàm là tình trạng khớp bị viêm nhiễm, thường do thoái hóa, vi khuẩn, viêm khớp dạng thấp hoặc sau chấn thương. Đây là một bệnh lý nghiêm trọng cần được điều trị sớm.

Người mắc viêm khớp sẽ cảm thấy đau âm ỉ hoặc dữ dội vùng hàm, kèm theo sưng mặt, khó há miệng, há miệng bị lệch và đặc biệt là tiếng lục cục rõ rệt khi cử động khớp. Nếu để lâu không điều trị, viêm khớp có thể gây dính khớp, teo cơ hoặc biến dạng xương hàm.

1.3. Tổn thương xương hàm

Các chấn thương vùng hàm như tai nạn giao thông, va đập mạnh hoặc té ngã có thể làm tổn thương trực tiếp đến xương hàm và mô mềm xung quanh. Những tổn thương này khiến khớp không còn vận hành trơn tru như bình thường, dẫn đến phát sinh âm thanh lạ mỗi khi cử động.

1.4. Một số nguyên nhân khác

Bên cạnh các nguyên nhân chính kể trên, hiện tượng khớp hàm kêu khi nhai còn có thể xuất phát từ các yếu tố sau:

• Rối loạn hoạt động cơ hàm: Các cơ nhai co thắt không đều hoặc hoạt động quá mức khiến khớp vận động không nhịp nhàng.
• Tổn thương dây chằng khớp thái dương hàm: Dây chằng giúp giữ ổn định khớp, khi bị lệch hoặc giãn quá mức sẽ làm mất cân bằng khớp.
• Bất thường về cấu trúc xương hàm: Các dị tật bẩm sinh hoặc phát triển không đồng đều giữa hai bên hàm cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng vận động khớp và gây tiếng kêu.

2. Khớp hàm bị kêu khi há miệng có nguy hiểm không?

Tiếng kêu khi há miệng thường không nguy hiểm nếu không kèm theo đau, sưng hay hạn chế vận động. Nhiều trường hợp có thể tự khỏi sau vài ngày hoặc cải thiện nhờ tập luyện hàm đúng cách.

Tuy nhiên, nếu kèm các triệu chứng như đau nhức, cứng hàm, khó mở miệng, sưng vùng khớp, người bệnh cần đi khám sớm. Việc chậm trễ điều trị có thể dẫn đến các biến chứng như:

• Tiêu xương chỏm cầu lồi
• Mòn mặt khớp thái dương
• Dính khớp, hạn chế cử động
• Thoái hóa khớp hàm
• Viêm nhiễm lan rộng

3. Cần thăm khám nha khoa khi nào? 

Không phải trường hợp khớp hàm phát ra tiếng kêu nào cũng cần điều trị, tuy nhiên bạn nên đi khám sớm nếu có các dấu hiệu bất thường sau:

• Há miệng kêu kèm đau nhức
• Cứng hàm, khó mở miệng
• Đau lan sang tai, cổ, vai, gáy
• Nhai phát ra tiếng kêu lớn
• Đau đầu kèm theo

Các biểu hiện này có thể là dấu hiệu của rối loạn khớp thái dương hàm, viêm khớp hoặc tổn thương cấu trúc hàm, cần được bác sĩ chuyên khoa kiểm tra và điều trị phù hợp. Việc thăm khám kịp thời giúp xác định chính xác nguyên nhân và tránh biến chứng nghiêm trọng

4. Cách khắc phục khớp hàm kêu khi há miệng

Tình trạng khớp hàm bị kêu khi há miệng có thể được cải thiện đáng kể nếu người bệnh chủ động thay đổi lối sống và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là những cách khắc phục hiệu quả:

4.1. Thay đổi thói quen sinh hoạt tại nhà

Một số thói quen hằng ngày tưởng như vô hại lại có thể làm tăng áp lực lên khớp thái dương hàm, gây ra tình trạng kêu lục cục hoặc đau mỏi khi há miệng. Để giảm áp lực lên khớp và cải thiện tình trạng này, bạn nên:

• Hạn chế há miệng quá lớn: Việc há miệng rộng, đặc biệt khi đang đau có thể làm tăng áp lực lên khớp thái dương hàm và khiến tình trạng kêu trở nên nghiêm trọng hơn.
• Tập nhai đều hai bên hàm: Khi chỉ nhai một bên, khớp hàm bên đó sẽ phải hoạt động nhiều hơn, dễ dẫn đến mất cân bằng. Vậy nên cần nhai đều hai bên để phân bổ lực nhai đồng đều, từ đó hạn chế đau và tiếng kêu phát ra.
• Tránh các thói quen xấu: Các thói quen như nghiến răng, cắn móng tay, cắn bút hoặc nhai đá có thể tạo áp lực lên hệ thống khớp và cơ nhai, dễ gây viêm, sai lệch khớp.
• Dùng máng bảo vệ răng: Máng nhai đóng vai trò như một lớp đệm giữa hai hàm, giúp giảm ma sát và lực siết, từ đó hạn chế tổn thương lên khớp thái dương hàm trong khi ngủ..
  

4.2. Chăm sóc hàm và giảm đau tại chỗ

Việc chăm sóc vùng hàm đúng cách có thể giúp giảm viêm, thư giãn cơ và cải thiện tình trạng khớp phát ra âm thanh khi cử động: Một số cách chăm sóc hàm và giảm đau như:

• Chườm nóng hoặc lạnh: Việc chườm nhiệt giúp làm dịu cơ và giảm viêm. Chườm lạnh có tác dụng giảm sưng, trong khi chườm nóng giúp thư giãn cơ khớp. Mỗi lần nên thực hiện khoảng 15–20 phút để hỗ trợ giảm đau hiệu quả.
• Massage quanh khớp hàm: Xoa bóp nhẹ nhàng vùng khớp hàm trước bữa ăn giúp cơ được thư giãn, kích thích lưu thông máu, từ đó giảm tình trạng cứng khớp và hạn chế tiếng kêu khi vận động hàm.
• Tập giãn cơ hàm: Các động tác đơn giản như mở miệng chậm rãi, đẩy hàm nhẹ sang hai bên giúp cải thiện độ linh hoạt của khớp. Việc tập luyện đều đặn sẽ hỗ trợ tăng biên độ vận động và giảm tiếng kêu khi há miệng hoặc nhai.

4.3. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ ăn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phục hồi chức năng khớp hàm. Khi khớp hàm của bạn bị kêu khi há miệng bạn nên:

• Ưu tiên thực phẩm mềm, dễ nhai: Các món như cháo, súp, rau củ luộc, bơ, sữa chua giúp giảm lực tác động lên khớp hàm khi ăn, từ đó hạn chế tình trạng đau và tiếng kêu.
• Tránh đồ ăn cứng, dai hoặc giòn: Những món như mía, bánh tráng nướng, thịt khô cần lực nhai mạnh, dễ khiến khớp bị quá tải và tổn thương thêm.
• Không nhai kẹo cao su: Việc nhai liên tục hoặc dùng lực nhiều có thể khiến khớp hàm bị kích thích, làm tăng nguy cơ đau và phát ra tiếng kêu khi cử động.

4.4. Thăm khám và điều trị y tế chuyên sâu

Nếu đã thực hiện các biện pháp tại nhà mà tình trạng không cải thiện, người bệnh nên chủ động đi khám chuyên khoa Răng – Hàm – Mặt hoặc chuyên khoa điều trị khớp thái dương hàm để được chẩn đoán và can thiệp đúng cách. Tùy vào mức độ tổn thương, bác sĩ có thể chỉ định:

• Điều trị không xâm lấn: đeo máng nhai chuyên dụng, chiếu laser liều thấp, máy xung điện giảm đau, châm cứu hoặc vật lý trị liệu.
• Điều trị xâm lấn (trong trường hợp nặng): nắn chỉnh khớp, phẫu thuật, chỉnh khớp cắn hoặc can thiệp sâu vào vùng xương ổ răng để phục hồi cấu trúc và chức năng.

Khớp hàm bị kêu khi há miệng là dấu hiệu không nên xem nhẹ, đặc biệt khi đi kèm các triệu chứng như đau, cứng hàm hay há miệng lệch. Nếu tình trạng kéo dài hoặc ngày càng nghiêm trọng, hãy đến cơ sở nha khoa uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.