Top 15 khí cụ chỉnh nha sử dụng phổ biến bạn cần biết

Các loại khí cụ chỉnh nha sẽ có chức năng riêng và đóng một vai trò quan trọng góp phần vào sự thành công của một ca niềng răng. Chính vì vậy, nếu bạn đang có nhu cầu niềng răng thì cũng nên hiểu rõ các loại khí cụ chỉnh nha để có sự chuẩn bị tốt nhất cho mình.

Trước hết chúng ta cần hiểu rõ khái niệm khí cụ chỉnh nha là gì? Đây là các dụng cụ nha khoa để hỗ trợ nắn chỉnh, sắp xếp răng đều đẹp. Khí cụ niềng răng là một trong những bộ phận trên một hệ thống chỉnh nha, có thể là niềng răng tháo lắp, niềng răng mắc cài hoặc niềng răng trong suốt (niềng răng Invisalign).

Khí cụ niềng răng mắc cài	Khí cụ niềng răng trong suốt	Khí cụ chỉnh nha chung
Mắc cài	Máng nhựa trong suốt	Minivis
Dây cung	Attachment	Lò xo
Thun niềng răng		Thun chuỗi
Khâu chỉnh nha		Thun liên hàm
Hooks		Dụng cụ nong hàm
Thun tách kẽ		Hàm duy trì

1. Khí cụ niềng răng tháo lắp kim loại

Niềng răng tháo lắp kim loại là một khí cụ được áp dụng phổ biến ở trẻ nhỏ. Nó được thiết kế gồm một vòm miệng bằng nhựa và khung kim loại gắn liền với nhau, hỗ trợ răng dịch chuyển và giúp định hướng cho các răng vĩnh viễn sắp mọc lên được đúng hướng.

Niềng răng khí cụ tháo lắp này được chỉ định trong những trường hợp răng sai lệch ở mức độ nhẹ. Cụ thể là tình trạng răng hô, móm, lệch lạc một chút so với tiêu chuẩn. 

2. Mắc cài chỉnh nha (bracket)

Đây là khí cụ quan trọng nhất của một ca điều trị bằng “niềng răng mắc cài”. Mắc cài được thiết kế theo hình vuông nhỏ, được gắn trên từng chiếc răng. Dựa theo chất liệu thì mắc cài có khá nhiều dạng, từ mắc cài kim loại, mắc cài sứ đến mắc cài pha lê.

Bác sĩ gắn mắc cài trực tiếp lên răng và tác động lực thông qua nó để nắn chỉnh răng. Tùy vào chất liệu mắc cài mà độ chắc khỏe, độ ổn định của khí cụ là khác nhau. 

3. Dây cung (archwire)

Dây cung là dây thép không rỉ hình vòm cung gắn xung quanh răng của bạn. Dây cung được cố định trong rãnh trượt của mắc cài nhờ vào dây thun hoặc nắp trượt đóng mở tự động. Nhờ đó, bác sĩ có thể tạo lực siết lên răng giúp răng dịch chuyển theo hướng mà bác sĩ mong muốn. 

Bác sĩ sẽ sử dụng các loại dây cung kích thước lớn nhỏ, dạng vuông, tròn hoặc chữ nhật sao cho phù hợp với từng giai đoạn dàn đều răng, đóng khoảng, hay nắn chỉnh khớp cắn. 

4. Thun niềng răng

Dây thun niềng răng có độ đàn hồi cao, co giãn tốt, được sử dụng để gắn lên mắc cài và cố định dây cung trong rãnh trượt. Dây thun kết hợp với mắc cài, dây cung sẽ tạo thành hệ thống mắc cài hoàn chỉnh để hỗ trợ nhau kéo răng dịch chuyển.

5. Khâu chỉnh nha (band)

Khâu chỉnh nha là 1 vòng kim loại nhỏ có kích thước vừa khít với chiếc răng được gắn lên. Vị trí được sử dụng thường là ở các răng hàm. Nó có các móc phía ngoài để móc vào chun hoặc lò xo, các ống phía má để luồn dây cung, các ống phía lưỡi để gắn các khí cụ. 

Nhiệm vụ của band là tạo điểm neo giữ cho hệ thống mắc cài, giúp hạn chế tối đa nguy cơ bị bong, rơi mắc cài khi ăn nhai. Đồng thời hỗ trợ tác động lực vào răng và giúp rút ngắn thời gian niềng răng. 

6. Hooks

Hooks là một khí cụ chỉnh nha nhỏ trên đầu mắc cài, thường được gắn ở các răng nanh hoặc các răng hàm nhỏ. Nó có dạng móc được dùng để gắn thun. Có khá nhiều loại hook được sử dụng trong chỉnh nha bao gồm hook thẳng, hook cong, hook 1 móc, hook 3 móc hoặc chặn đuôi. 

Khi sử dụng, hook sẽ kết hợp với dây thun hoặc minivis để kéo liên kết 2 hàm với nhau. 

7. Thun liên hàm (chun liên hàm)

Chun liên hàm được chỉ định trong các trường hợp răng khểnh, răng mọc lệch quá mức và cần điều chỉnh khớp cắn hai hàm. 

Khí cụ niềng răng này được gắn vào Hooks ở mức cài răng hàm trên và hooks ở mắc cài răng hàm dưới. Từ đó tạo lực kéo mạnh mẽ cho dây cung, giúp răng dịch chuyển nhanh chóng và tránh tối đa những sai sót không mong muốn. Việc đeo thun liên hàm bao lâu sẽ có chỉ định khác nhau ở mỗi người tùy vào tình trạng răng miệng thực tế. 

8. Minivis

Minivis là một trong các khí cụ chỉnh nha được sử dụng khá phổ biến, thiết kế dạng một chiếc ốc vít nhỏ bằng Titanium. Vít niềng răng được gắn trực tiếp vào xương hàm thường ở vị trí răng số 5, răng số 6. Mục tiêu là để tạo điểm neo chặn cố định, kéo răng dịch chuyển hiệu quả hơn và kiểm soát tốt sự dịch chuyển của răng. 

Không phải trường hợp nào cũng cần sử dụng minivis. Vít niềng răng được chỉ định khi cần dịch chuyển một vài răng, đóng khoảng trống nhổ răng hoặc điều chỉnh khớp cắn.

9. Lò xo

Lò xò niềng răng có hình dáng tương tự như lò xo thông thường với nhiều vòng tròn tiếp nối nhau. Tuy nhiên, kích thước của nó nhỏ hơn và có thể đưa vào khoang miệng để hỗ trợ chỉnh nha.

Khi sử dụng, lò xo được gắn vào răng hàm kết nối với dây cung bên ngoài răng nanh ở hàm còn lại. Tùy vào loại lò xo đẩy, kéo hay duy trì mà nó có chức năng là kéo, mở hoặc đóng khoảng cách giữa các răng. 

Xem thêm: 

Niềng răng silicon có hiệu quả không?

Facemask là gì? Vai trò và hiệu quả niềng khớp cắn ngược?

10. Thun chuỗi (chun chuỗi)

Thun chuỗi được làm bằng chất liệu cao su, có nhiều vòng hình chữ O được kết nối với nhau. Có 3 loại chun chuỗi sử dụng trong các trường hợp khác nhau như chun chuỗi liên tục, chun chuỗi ngắn, dài. 

Loại khí cụ chỉnh nha này được ứng dụng trong những trường hợp răng bị xoay, răng chen chúc, răng thưa hoặc trường hợp cần nhổ răng trước khi niềng. Dùng thun chuỗi sẽ giúp thu hẹp và đóng khoảng giống giữa răng, đẩy nhanh quá trình niềng răng. 

11. Chun tách kẽ

Chun tách kẽ là những vòng tròn cao su nhỏ, hơi cứng. Khí cụ được đặt vào giữa kẽ răng để nong rộng hai răng, tạo khoảng cách vừa đủ để đặt khâu hoặc mắc cài vào răng. 

Nếu các răng quá sát khít với nhau, bác sĩ có thể chỉ định đặt thun tách kẽ ít nhất từ 5 -7 ngày để đảm bảo kẽ răng được tách rời nhau. Tùy vào tình trạng răng mỗi người mà thời gian đặt thun là không giống nhau. 

12. Dụng cụ nong hàm

Đây là một trong những khí cụ chỉnh khớp cắn ngược khi hàm trên kém phát triển hoặc các trường hợp có cung hàm hẹp, không cân đối. Khí cụ nong hàm sẽ giúp nới rộng diện tích cung hàm, khoảng cách giữa các răng và nắn chỉnh khớp cắn. 

Trong nhiều trường hợp, nong hàm sẽ giúp bệnh nhân không cần phải thực hiện nhổ răng. Bởi cả 2 kỹ thuật này đều hướng đến tạo khoảng trống giữa các răng để răng dịch chuyển tốt hơn. 

13. Khí cụ duy trì sau niềng răng

Sau khi tháo niềng, răng cần thời gian để ổn định tại vị trí mới, do đó bạn sẽ cần sử dụng khí cụ chỉnh nha là hàm duy trì để cố định các răng. Có thể lựa chọn hàm duy trì bằng kim loại hoặc hàm duy trì trong suốt để bảo vệ răng đều đẹp lâu dài.

14. Khay niềng răng trong suốt

Khay niềng răng trong suốt được sản xuất riêng dựa trên mẫu hàm của từng người. Khay được thiết kế bằng nhựa đặc biệt có màu trong suốt, bề mặt trơn mặt vừa vặn với cung răng của người niềng. 

Đây là khí cụ chính của phương pháp niềng răng trong suốt. Khay niềng đeo trên cung hàm sẽ tác động lực phù hợp để nắn chỉnh răng lệch lạc. 

Khi sử dụng máng niềng trong suốt, bạn có thể tháo lắp thuận tiện khi ăn nhai và vệ sinh răng miệng. Nhờ vậy mà bạn chế được rất nhiều vấn đề ở niềng răng mắc cài như bong tuột mắc cài dây cung khi ăn nhai, nguy cơ mắc bệnh răng miệng,…

15. Attachment

Đây là một mẩu nhựa nhỏ có hình dáng bất kỳ, nó khá mỏng và có màu sắc tương tự răng. Attachment là một trong các loại khí cụ niềng răng trong suốt, làm điểm tạo lực hỗ trợ răng dịch chuyển dễ dàng hơn, giúp răng dịch chuyển nhanh về vị trí mong muốn.

Trên đây là những tổng hợp chi tiết về các khí cụ chỉnh nha hiện nay tại nha khoa, cụ thể là khí cụ niềng răng tháo lắp, niềng răng mắc cài và niềng răng trong suốt. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc gì thì hãy liên hệ ngay với Nha khoa Trẻ để được giải đáp chi tiết.

NHA KHOA TRẺ

Địa chỉ: 38 Ngụy Như Kon Tum – Thanh Xuân – Hà Nội

Hotline: 0901.334.334

Fanpage: nhakhoatrehanoi